اگرچه عشق در نگاه اول چهرۀ خود را به شکلِ احساسی بسیار قوی و واقعی نشان میدهد، اما بهاحتمال زیاد این احساس بهخاطر جذابیت شدید یا دلباختگی است تا چیزی که ما بهعنوان عشقِ واقعی میشناسیم. اما «عشق در نگاه اول» ممکن است به عشقِ واقعی تبدیل شود، عواملی درون فرد و رابطه زناشویی وجود دارد که مشخص میکند این تغییر محتمل است یا خیر.
عشق در نگاه اول چیست؟
بحثهای زیادی در مورد واقعی بودنِ احساس عشق در نگاه اول وجود دارد. بعضی افراد، از جمله بسیاری از کسانی که در زمینه عشق و جاذبۀ انسانی تحقیق میکنند، بر این باورند که عشق در نگاه اول دلباختگی یا شهوت است نه عشق واقعی، چون هنوز شخص موردنظر را نمیشناسید (دو نشانۀ ازدواج عاشقانه).
بسیاری از کارشناسان معتقدند که این جاذبۀ لحظهای به دلیل جذابیت فیزیکیِ معشوق، به هنگام دیدار او رخ میدهد. برخی دیگر فکر میکنند که ادعایِ «ما در نگاه اول عاشق شدیم» به تمایل زن و شوهر برای تفسیر خوشبینانۀ آغاز رابطهشان یا بهخاطر سوگیریِ حافظۀ انتخابی است. در واقع «عشق در نگاه اول گاهی توهمی است که زوجها برای تقویتِ رابطۀ خود خلق میکنند.»
عشق در نگاه اول چه حسی دارد؟
معمولاً عشق در نگاه اول را پدیدهای همراه با سیلِ هیجانات و احساسات توصیف میکنند، بهگونهای که فردِ عاشق کاملاً در عشق خود فرو میرود. بسیاری از افراد با موجی از احساساتی در مغز و بدن خود مواجه میشوند که جهان را در نگاه آنها زیبا میسازد. برخی از علائم رایج عشق در نگاه اول:
- احساس میکنید به یک آن محوِ جذابیت فیزیکی او شدید
- کمخواب میشوید
- میخواهید همراه او باشید
- اشتهایتان کم میشود
- فکر میکنید انگار همیشه او را میشناختهاید حتی اگر تازه او را دیده باشید
- میخواهید با این شخص وارد رابطه شوید، فارغ از اینکه هیچچیز دربارۀ او نمیدانید
- مجذوب او هستید
- ضربان قلبتان بالا میرود
- ممکن است نفستان تنگ شود
- زانوهایتان سست گردد
- قند در دلتان آب شود یا عصبی شوید
علت عشق در نگاه اول چیست؟
وقتی عاشق کسی میشویم، مغزِ ما میزان هورمونهای دوپامین و نوراپینفرین را بالا میبرد که باعثِ احساس خوب و افزایش نشاط و قوت جسمانی و روحانی میشوند. ازآنجاکه هدف اصلی بسیاری از پستانداران در انتخابِ جفت تولیدمثل است، میتوان این فرض را مطرح کرد که اینجا جاذبۀ جنسی قویتر از جاذبۀ عاشقانه باشد.
دلایل عشق در نگاه اول چیست؟
1- مجذوب خصوصیات ظاهری شدن: بیش از هر نوع جاذبۀ دیگر، جذابیت فیزیکی بالای یک شخص، میتواند باعث شود وقتی برای اولین بار او را ملاقات میکنید، احساس کنید عاشقش شدهاید. در واقع، برخی محققان معتقدند که جاذبۀ فیزیکی یکی از دلایل اصلی عشق در نگاه اول است، و علت آن را میتوان با علم شیمی توضیح داد.
2- عشق را با دلباختگی اشتباه گرفتن: از آنجایی که احساسِ دلباختگی اغلب قویتر از احساسِ عشق واقعی است، معمولاً عشق را با دلباختگی اشتباه میگیریم. افراد فکر میکنند عاشق شدهاند در حالی که صرفاً دلْ باخته اند.
3- به دنبالِ عشق گشتن: کسانی که بیشتر مشتاق و علاقه مندِ عاشق شدن اند، وقتی که فرصتی پیش میآید، بهاحتمال بیشتری عاشق میشوند.
4- پیشگویی خودکامبخش : گاهی عشق در نگاه اول نوعی پیشگوییِ خودکامبخش است. یعنی اگر به خود بگویید که این اتفاق خواهد افتاد، میتوانید خود را وادار کنید که باور کنید، این اتفاق خواهد افتاد.
5- اثر هالهای : زوجهایی که موفق به ازدواجی مثبت و رضایتبخش شده اند، بهاحتمال بیشتری آغاز آشنایی را مانندِ عشق در نگاه اول میبینند. تحقیقات نشان میدهد که زوجهایی که در رابطۀ خود از عشقِ در نگاه اول، سخن میگویند، «عشق و اشتیاق بیشتری در ازدواجشان وجود دارد.» بنابراین، سخت است که بهطور قطعی بگوییم آیا واقعاً زوجها در نگاه اول عاشق شدهاند یا چون حالا در رابطهشان اشتیاق زیادی هست، فکر میکنند که در نگاه اول هم عاشق بوده اند.
6- ارتباط معنوی: بسیاری از افراد عقیده دارند که این احساسِ آنیِ شناخت یک آدم، عمیقتر از آن چیزی است که ما میفهمیم. برخی فکر میکنند که این احساس نوعی ارتباط روحی و معنوی است.
از کجا بفهمیم عشقِ ما در نگاه اول، واقعی است؟
1- برای ازدواج عجله نکنید: اهمیت دارد که رابطه را به آهستگی پیش ببرید. وقتی فرد احساس میکند در نگاه اول عاشق شده است، به طور معمول تمایل دارد فرآیند ازدواج را با عجله پیش ببرد، چون احساس خوبی دارد. اما برای اینکه قبل از اعتماد به یک شخص او را بهطور کامل بشناسید، زمان لازم است. همچنین، گاهی آژیرهای قرمزِ رابطه همان اولِ کار به صدا در نمی آیند، چون بیشتر افراد در آغاز رابطه بهترین رفتار را از خود نشان میدهند (13 آژیر قرمز برای ازدواج - بخش اول).
2- همراهیِ ارزشها را بررسی کنید: تشکیل خانواده و رابطهای محکم، به چیزی فراتر از جاذبۀ جنسی نیاز دارد. بهتر است همان اولِ کار بدانید که همسر احتمالی شما میخواهد بچهدار شود یا نه، آیا برای تغییر شغل حاضر است از شهر محل سکونتش خارج شود، اصلاً اهل ازدواج است و... . درک ارزشهای گزینۀ موردنظرتان دربارۀ داشتن خانواده، بچه و بهطورکلی آیندهای با شما، کمک میکند تا ببینید با «همراهِ زندگیتان» طرف هستید یا خیر. با انجام هرچه زودترِ این دست گفتگوها، معلوم میشود که آیا با شخص موردنظرتان ارزشهای مهمِ مشترک دارید یا خیر.
3- انتظارات و محدودیتهای خود را مشخص کنید: برای هر انسانی مهم است که مرزهای سالمی با دیگری برقرار و برای ازدواج خود انتظاراتی معین کند. داشتن مرزها و انتظاراتِ معقول به حفظ تعادل توسط هردوی شما کمک میکند و واقعاً میتواند شما را به هم نزدیکتر نماید.
جمعبندی
به طور معمول علتِ عاشق شدن در یک نگاه ترشح هورمونهای لذتبخش، جذابیت ظاهری معشوق، دلباختگی عاشق و... است. در این حال احساس میکنید بدون او نمیتوانید زندگی کنید و انواع اقسام حالات روحی و جسمی پیدا میکنید که بیسابقه اند؛ اما چنین شروعی برای هیچ رابطۀ سالمی کافی نیست. برای ازدواج و تشکیل خانواده عجله نکنید، او را بیشتر بشناسید، مراقب آژیرهای قرمز رابطه باشید، ببینید ارزش مشترکی دارید و حدود و انتظارات خود را کاملاً مشخص کنید. بهطورکلی فراموش نکنید به صرفِ اینکه در نگاه اول عاشق شدهاید، قرار نیست به رابطهای پایدار دستیافته باشید. بسیاری از افراد میگویند واله و شیدای کسی شدند؛ ولی در کمال تأسف سالها بعد از او طلاق گرفته اند.
منبع
این مطلب برگرفته از مقالۀ «Is Love at First Sight Real?» از وبگاه «choosing therapy» است.