با داشتن مهارت اینکه چگونه در تعطیلاتِ پیشِرو اختلافات و درگیریها در خانواده را مدیریت کنیم، بهطور مسلم بهره بیشتری از عید خواهیم برد.
پس از ازدواج، یکی از اولین زمینههای اختلاف و درگیری زوجین به ویژه زوجین جوان این است که برنامه تعطیلات را چگونه بریزند، مثلاً لحظه تحویل سال کنار کدام خانواده باشند یا سفر نوروزی کجا بروند. طبیعتاً هر یک از زوجین هم از موضع خود دفاع میکند و احتمال بالا رفتن تنش وجود دارد.
ازدواج به معنای جدایی فرزندان از پدر و مادر است، اما درک این جدایی زمانبر است.
فرض کنید از یکسو همسرتان تکفرزند است و برایش تصورناپذیر است که والدینش بدون او سال را تحویل کنند و از سوی دیگر شما هم همواره تحت هر شرایطی لحظهی تحویل سال را کنار خانواده خود گذراندهاید.
اهمیت این عید فرهنگی و باستانی، در کنار احساسات قوی زن و شوهر نسبت به خانوادههای خود، میتواند شروع سال را با چالش مواجه کند. همراه با استناد به تحقیقات دکتر جان گاتمن که روی رفتار هزاران زوج در تعطیلات صورت گرفته، «همـراه»، توصیههای مفیدی برای مدیریت تعارضات در خانواده و شاد نگهداشتن این دوره زیبای سال به شما ارائه میکند.
برای همسر خود اعتبار قائل شوید
در اغلب آموزش های پیش از ازدواج میبینید که گفته میشود وقتی حضور و اهمیت وجودی همسرتان را به رسمیت بشناسید، همین عمل مانع بروز و تشدید بسیاری از درگیریها در زندگی مشترک میشود.
پژوهشها نشان داده است که در خانواده زنان در پذیرش اعتبارِ همسرشان بهتر از مردان عمل میکنند، به این ترتیب مردانی که آموختهاند چگونه به همسرشان گوش دهند و به نحو مناسب به او واکنش نشان دهند، ازدواجی شادتر و طولانیتر خواهند داشت.
مردان باید بیشتر اهل گوش دادن و همراهی با همسرشان باشند؛ و دلایل خوبی برای تأکید بر این امر وجود دارد. نتایج تحقیقات انجمن روانشناسی آمریکا نشان میدهد که زنان بیشتر از مردان مستعدند که در طول تعطیلات دچار استرس و پریشانی خاطر شوند.
منابع این پریشانی از کمبود وقت و کمبود منابع مالی شروع میشود تا استرس جهت دادن هدایا. درنهایت حاصل و نتیجه این افزایشِ استرس در زنان، خودش را در احساس بیماری و خستگی و از دست دادن تمایل به رابطه جنسی نشان میدهد.
زن و شوهری که به حرف یکدیگر گوش میدهند و بههنگام تصمیمگیری، خواستهها و احساسات یکدیگر را در نظر میگیرند، تعطیلات بسیار شادتری خواهند داشت.
پیشنهاد همـراه این است که به دنبالِ آن بخشهایی از دیدگاههای شریک زندگی خود باشید که برای شما منطقیتر و معقولتر به نظر میآید، حتی اگر درنهایت مخالف آن باشید. تلاش کنید تمام اجزای دیدگاه او را در نظر بگیرید و احساساتش را تأیید کنید.
مسائل حلشدنی را حل کنید
انتخابها و تصمیماتی که زوجین در تعطیلات با آنها مواجه میشوند میتوانند مشکلاتی را بهصورت موضعی ایجاد کنند، که البته قابلحل هستند. مثلاً ممکن است کودکتان اصرار بر خریدی داشته باشند که بسیار گران است یا به یک میهمانی دعوتشدهاید که با بقیه برنامههای شما همزمان است.
پروفسور گاتمن یک طرحِ پنج مرحلهای برای حل اینگونه مسائل در خانواده پیشنهاد کرده است. مهارتهای موردنیاز را میتوان با تمرینی مختصر آموخت، هرچند بیشترشان را پیشاپیش داریم:
1- گفتگوی خود را با ملایمت و غیرتهاجمی آغاز کنید.
2- «تلاش برای جبران» را از طرف همسرتان پذیرا باشید و خود نیز به آن اقدام کنید
3- خود و همسرتان را آرام کرده و تسکین دهید
4- با یکدیگر سازش و توافق کنید
5- هر گله و شکایتی هست به آن رسیدگی کنید، چیزی را به حال خود رها نکنید
در ارتباط به مسائل حلنشدنی گفتگو کنید
برخی از اختلافات زوجین در تعطیلات بر سر مشکلات عمیقتری رخ میدهد. این مشکلات میتوانند ناشی از اختلاف در باورهای مذهبی، سنتهای خانوادگی و ... باشد.
هنگامیکه زن و شوهری نمیتوانند راهی برای کنار آمدن با اختلافات ناشی ازایندست مشکلات در خانواده را پیدا کنند، به چیزی تحت عنوان بنبستِ ارتباطی نزدیک میشوند. بنبست ارتباطی، شبیه بسته شدن بزرگراه در ساعت شلوغی شهر، میتواند احساساتی مانند نگرانی، نااُمیدی و خشم ایجاد کند.
زوجین باید خواستهای یکدیگر را در این نوع اختلافات کشف کرده و برای رسیدن به یک توافق دوطرفه و جامع بکوشند، تا هم خود را از آن بنبست خطرناک رها کنند و هم تعطیلاتشان خراب نشود. این خواستها ممکن است برپاداشتن یک سنت خانوادگی طولانی باشد، یا قصد یکی از والدین برای القای تجربهای را به فرزندشان که خودش در دوران کودکی داشته است.
اگر به این خواستها در تعطیلت عید توجه نشود، احساسات منفی ناشی از آن بنبست عاطفی ممکن است تحقیر دیگری بیانجامد. پیشنهاد دکتر گاتمن برای خروج از این بنبست طرحی دومرحلهای است:
برای شروع، زن و شوهر موضوعی را انتخاب میکنند که در آن به بنبست رسیدهاند.
- در مرحله اول، هرکدام از زوجین 10 دقیقه بدون انتقاد یا سرزنش دیگری در مورد موضوع صحبت میکند و نیازها، خواستهها و احساسات خود را بیان میکند، درحالیکه همسرش هم با دقت گوش میدهد.
- در مرحله دوم، هرکدام از زوجین 5 الی 10 دقیقه وقت میگذارد تا نیازهای خود را دو قسمت کند، آنهایی که ضروریاند و غیرقابلچشمپوشی و آنهایی که قابلچشمپوشیاند.
میتوانید یک کاغذ بردارید، یک دایره بزرگ بکشید و در وسط دایره بزرگ یک دایره کوچک هم رسم کنید. نیازهای اساسی در دایره کوچک و موارد قابلچشمپوشی را بیرون از آن در دایره بزرگتر بنویسید. حالا زوجین میتوانند نیازهای اصلی و فرعی یکدیگر را همزمان ملاحظه کنند و راحتتر سازش کرده و بر آن بنبست غلبه کنند.
جمعبندی
هنگامیکه زن و شوهر مشکل موردبحث را از نظرگاه یکدیگر ببینند، خود به خود تنش میانشان کاهش پیدا میکند، غلبه بر اختلافزمانی آسان میشود که حضور و اهمیتِ وجود همسرتان را بهخوبی درک کنید.
مثلاً تعطیلات را بین خانوادههایتان تقسیم کنید. میتوانید لحظه تحویل سال را در خانه یکی از والدین و روز اول عید را در خانه دیگری بگذرانید، یا هر سه خانواده میتوانند در لحظه تحویل سال یکجا جمع شوند.
وقتی همراه و همدل باهم و در کنار هم اختلافاتِ برآمده در تعطیلات نوروزی را حل کنید، درک متقابل و حسِ
«ما-بودن» را در خود پرورش خواهید داد و درنهایت ریشههای ازدواج و خانواده خود را محکم میکنید.