در روابط زناشویی، یکى از رایج‌ترین تفاوت‌ها در زمینه ارتباط، به طرز فکر و عقیده زوجین بر می‌گردد. براى مثال، برخی از زوجین نمی دانند که همسرشان از چه الگوی ارتباطی استفاده می کنند. مثلا مردها فکر می کنند وقتی کسی مشکلی را مطرح می کند آنها در مقام حل آن مساله باید بر بیایند و برای همین بالافاصله راه حل ارایه می دهند. در حالی که زن‌ها برای جلب توجه و حمایت دیگران از جمله همسر خود این مسایل را مطرح می کنند حتی اگر آن مساله قابل حل نباشد. تفاوت­ها دقیقا اینجا آشکار می شود و معمولا هم ایجاد ناراحتى می‌کند: زن از مسائلش شکایت می‌کند و مرد راه‌حل نشان می‌دهد. در این شرایط، زن احساس می‌کند که همسرش به صحبت‌های او گوش نمی‌دهد، مرد هم به این نتیجه برسد که زنش تنها قصد شکایت دارد؛ زیرا هرگز به راه­حل­هاى پیشنهادى او توجه نمی‌کند؛ اما زوجینی که این تفاوت رو بتوانند تشخیص دهند می توانند کنار هم به آرامش بیشتری برسند و مسایل خود را بهتر مدیریت نمایند. به همین دلیل از همان ابتدا باید در روابط زناشویی سه مهارت ارتباطی بین زوجین بایستی طرح­ریزی شود که عبارت‌اند از:

·        احترام دوجانبه: معنی احترام این نیست که زوجین مسایل را از هم پنهان کنند که کدورتی پیش نیاید، بلکه به این معنی است که بتوانند با مطرح کردن صحیح و درست احترام همدیگر را حفظ نموده و به آرامش برسند. خشم‌های سطحى و جر و بحث کردن­های مختصر و کوتاه بین زن و شوهر در زندگى زناشویى مانند رعد و برق است و همیشه پس از رعد و برق، باران می‌بارد و این باران زندگی زناشویى را پربارتر می­کند. همچنین احترام متقابل به معناى انتقاد نکردن از یکدیگر نیست. گاهى لازم می‌شود به صراحت از رفتار نامناسب یکدیگر انتقاد کنند و از تندخویى بپرهیزند. در این صورت نیز باید به این نکته توجه کنند تا انتقاد آنان بی‌اثر و بی‌نتیجه نماند.

·        درک کردن همدیگر: هنگامى که مساله ای با ابهام وجود دارد، می‌توان به زوجین آموزش داد که این عبارت ساده را بیان کنند: «مطمئن نیستم که حرف‌هایت را به خوبى درک میکنم، می‌توانى بیشتر توضیح بدهى؟» این جمله ساده یک تقاضاى مناسب براى کسب اطلاعات بیشتر است. ولی در معناى ظریف‌تر، همسران به اشاره می‌گویند: «من دارم تلاش می‌کنم که این مشکل را از دیدگاه تو نگاه کنم.» در حقیقت، این همه آن چیزى است که درک و فهم به آن مربوط می‌شود؛ یعنى توانایى دانستن و درک همدلانه آنچه همسر تجربه کرده است.

• حساسیت داشتن: آگاهی از نیازهاى همسر، یک اصل مهم و کلیدى در روابط زناشویی است. افراد اغلب آن‌قدر به فکر خود هستند که حتى از شناخت نیازهای همسرشان نیز کوتاهى می‌کنند. بعضی اوقات، آنان براى شنیدن خواسته­های همسرشان به آسانى وقت صرف نمی‌کنند. از طرف دیگر نیز بعضی زوج‌ها هستند که تصمیم می‌گیرند نسبت به یکدیگر حسّاسیت به خرج ندهند؛ چون می‌ترسند از سوى همدیگر مورد تهاجم قرار گیرند.

دکتر حامد بخشی؛ مشاور خانواده و مدرس کشوری سازش یافتگی زوجین