بخش اول این مقاله را میتوانید اینجا مطالعه کنید.
از بیتفاوتی چه میدانیم؟
کارشناسان مسائل زناشویی تأکید دارند که در هر گفتگوی زن و شوهر حولِ اختلافات، میزان و شدت واکنشهای مثبت (سازنده) و منفی (مخرب) زوجین، اهمیت زیادی دارد. واکنشِ مثبت و سازنده یعنی علیرغم وجود اختلافْ زوجین باید توجه، محبت، همدلی و شوخطبعی و زبان بدن مناسبی (مانند حفظِ تماس چشمی و تأیید با تکان دادن سر) داشته و بروز دهند.
نسبت واکنشهای مثبت به واکنشهای منفی در خانواده از نظر این کارشناسان باید پنج به یک باشد، یعنی واکنشهای مثبت و سازنده باید پنج برابر واکنشهای مخرب باشد. واضح است که این توصیه متضمن این است که اگر واکنشهای منفی بیش از مثبت باشد، نشانهی مشکلی در رابطه زناشویی است، اما در عین حال با دادن مقداری سهم به واکنشهای منفی، اعلام می کند وجود آنها لزوماً خطرناک نیست، به شرطی که از این حد بیشتر نشده و باعث ظهور و بروز عوامل اصلی اختلاف در ازدواج نشوند. برای بررسی این موضوع با ما «همـراه» باشید.
علائم و نتایج بیتفاوتی
عوامل اصلی که از علائم بیتفاوتی زوجین هستند، وجودِ چرخههای مشاجره ملالآور و غیر سازنده و فقدان واکنش مثبت در این درگیریها از طرفین است. بهطور مشخص، بروزِ رفتار بیتفاوتی بهعنوان تلاشی برای
خود-تسکینی و تنشزدایی توسط افراد در خانواده بکار گرفته میشود، اما درواقع نتیجه معکوس داشته و منجر به وخامت شرایط در ازدواج میشود. وقتی این چرخههای غیر سازنده بحث بیشتر و شدیدتر میشوند، فرایند تحریک و برانگیختگیِ زیستشناختی زوجین شدت گرفته و چنین نتایجی ظاهر میشود:
• برای هر دو طرف، موارد زیر را خواهیم داشت:
الف. توانایی پردازش اطلاعات افت میکند (کاهش قدرت گوش دادن، کاهش دید پیرامونی، چسبیدن به حالت دفاعی و گارد گرفتن).
ب. افزایش حالتِ دفاعی گرفتن
ج. کاهش توان خلاقیت در حل مسئله
د. کاهش توان گوش دادن و همراهی کردن
- بهطورکلی مردان به میزان بیشتری مستعدِ قرار گرفتن در موضع بیتفاوتی هستند. وقتی آنها از نظر عاطفی در بحثهای اختلافی خانواده کنارهگیری میکنند، زنان میتوانند همچنان از نظر عاطفی درگیر باشند. جالب است بدانید 85 درصدِ افرادی که در مطالعات دکتر گاتمن مشکلِ بیتفاوتی داشتهاند، مردان بودهاند.
- وقتی در زندگی مشترک زنان بیتفاوت شوند، آژیر قرمز طلاق به صدا درآمدهاست.
- مردان بیشتر از زنان مستعد حفظِ افکار استرسزا هستند، چنین وضیعتی ممکن است برانگیختگی زیستشناختی و حساسیت بیشازحد آنها را طولانیتر کند، و باعث شود که شریک زندگیشان واکنش تندتری داده تا اینکه هر دو به نقطهای از جدایی عاطفی و کنارهگیری از هم برسند.
- بیتفاوتی مردان بهشدت زنان را آزار میدهد، برانگیختگی زیستشناختی آنها را افزایش داده (مثلِ افزایش ضربان قلب) و میزان پیگیری آنها از موضوع را تشدید میکند.
بهطور خلاصه
لُب سخن اینکه بیتفاوتی بد است، اما قاعدهای خوب هست که باید آن را در زندگی مشترک رعایت کنید:
هنگامیکه شما و همسرتان درگیر اختلاف و جروبحث هستید و یکی از شما طاقتش تمامشده است، باید این وضعیت فهم شده و در بحث وقفه ایجاد کنید. خیلی ساده: بهمحض شروع بیتفاوتی، بحث را تمام کنید. تلاش برای ادامه بحث نهتنها منجر به پیشرفت سازندهای برای هیچطرفی نمیشود، بلکه اختلاف و پریشانی عاطفی شما را تشدید میکند.
این استراحت و وقفهای که در میانهی بحث به هنگام بیتفاوت شدنِ دستکم یکی از زن و شوهر پیشنهاد کردیم، آنقدر مهم است که تمرینِ آن را در بخش حل اختلافِ زناشویی هر کارگاهی که برگزار میکنیم، قرار میدهیم. بازیابی آرامشِ خود، باعث میشود که زوجها بهتر بتوانند بهمثابهی یک تیم همراهِ هم روی اختلافاتِ خود کار کنند نه بهعنوان دو رقیب یا دشمن.
اگر سلامت ازدواجتان برای شما مهم است، باید بهسلامت روانِ خود و شریک زندگیتان هم اهمیت دهید. یادتان نرود باید مراقب خود باشید! خود-تسکینی یک اقدام بسیار مفید و مؤثر برای مراقبت از خویشتن است. اگر زن و شوهر زمان و انرژی کافی را برای خود-مراقبتی اختصاص دهند، یعنی خواب کافی، تغذیه مناسب، ورزش منظم داشته باشند و اختصاص زمان به پیگیری علایق شخصی را فراموش نکنند، نتیجه را در کاهش چشمگیر شدت و میزان اختلافات خود و همسرشان خواهند دید.
آخرین نکته
به یاد داشته باشید تواناییِ خود-تسکینی یکی از مهمترین مهارتهایی است که در آموزش پس از ازدواج باید بیاموزید، تمرین و تبحر در آن نهتنها میتواند به روابط عاشقانه شما کمک کند، بلکه در سایر زمینههای زندگی نیز حتماً به دردتان خواهد خورد.
منبع
این مطلب برگرفته از مقاله خانم الی لیسیسا در وبسایت «Gottman» است.