اغلب ما دوست داریم خود را «بخشنده» بنامیم، درعینحال تصور اینکه باید «در ازدواج فداکاری کرد»، تن بسیاری از زن و شوهرها را به لرزه میاندازد. سنجش میزان اهمیت فداکاری در ازدواج کار دشواری است، با این حال اهمیت آن را نمیتوان انکار کرد. منظور اهمیتِ عقبنشینیها و چشمپوشیهایی است که فرد برای داشتن رابطهای هماهنگتر با همسرش انجام میدهد.
برای بسیاری از ما، فداکاری دقیقاً مترادف با صرفنظرکردن از خواستههای خود بهگونهای است که دیگری بتواند کاری را که میخواهد را انجام دهد. بله، اگر فداکاری را در ازدواج اینگونه تعبیر کنید، خیلی هم ترسناک است! اما بیایید زود قضاوت نکنیم.
فداکاری در ازدواج یعنی چه؟
برخلاف این باور که فداکاری در ازدواج یعنی بخشیدن تمام زندگی خود به دیگری، در واقع فداکاری یعنی نیازهای همسر و نیازهای رابطۀ خود در سطحی برابر با نیازهای خودمان قرار دهیم.
اشتیاق به اینکه در برههای از زمان و بهمنظور خدمت به دیگری از خواستههای خود چشمپوشی کنیم، ویژگی انسانی بخشنده است. وجودِ این تمایل به فداکاری در ازدواج نشانگر عمقِ توجه و تعهد به یکدیگر خواهد بود.
چرا افراد در روابط خود فداکاری میکنند؟
به اوقاتی فکر کنید که به دوستی نیازمند کمک کردهاید، در این شرایط معمولاً برنامههای دیگر خود را برای بودن کنار او رها میکنید. شاید این اقدامی کوچک به نظر برسند؛ اما برای کسانی که مورد حمایت قرار میدهید، معنایی غیرقابلتصور دارند. عصارۀ فداکاری در چیزهای کوچک نهفته است. هیچ ضرورتی ندارد فداکاری کاری عجیبوغریب و چشمگیر باشد. فداکاری در خانواده همان کارهای کوچک روزانهای است که با نیت مهربانی انجام میدهید، مثلِ خرید مواد غذایی وقتی میدانید همسرتان خیلی خسته است. خلاصه، فداکاری صرفاً یعنی آسانتر کردن زندگی برای او!
فداکاری در ازدواج چقدر مهم است؟
همراهی در سفر طولانی ازدواج بدون فداکاری میسر نیست، چراکه رابطۀ مستقیمی میان فداکاری و رضایت از رابطه مشترک وجود دارد.
بخشیدنِ وقت، انرژی و عشق خود به همسر، شما را بدل به فردی مطیع و وابسته نمیکند، بلکه از شما انسانی دوستداشتنی و بخشنده میسازد. چیزی که ده برابرش، به شما باز خواهد گشت!
کیفیت ازدواج ما تأثیر چشمگیری بر سلامتیمان دارد. رابرت والدینگر، استاد روانپزشکیِ دانشکدۀ پزشکی هاروارد، پژوهشی ۸۰ساله را هدایت کرده است که بهیقین اثبات میکند که گرچه اهمیتِ مراقبت از بدن انکارناپذیر است، مراقبت از رابطه و زندگی مشترک هم نوعی خودمراقبتی است.
5 نشانۀ فداکاری بیش از حد
شاید تا اینجای کار به اهمیت فداکاری در رابطه پی برده باشید، اما باید مراقب باشید که در این موضوع گرفتارِ افراط نشوید. نشانههایی زیر حاکی از فداکاری بیش از حد شما در ازدواج و خانواده است:
1. از فداکاری های خود خشمگینید
یکی از نشانههای برجستۀ فداکاری بیش از حد، احساس خشم است، به این جهت که از نیازها، خواستهها و داشتههای خود بخاطر شریک زندگیتان میگذرید و در عوض هیچگونه سپاسگزاری یا عمل متقابلی از سوی همسرتان نمیبینید.
2. تمام مسئولیتهای همسرتان بر دوش شما است
در مشاورههای ازدواج معمولاً بر تقسیم مسئولیتها و کمک به همسر هر جا که امکانش باشد تأکید میشود (۹ تکنیک مشاوران برای تقویت ازدواج و خانواده) ؛ اما این به معنای این نیست که تمامی مسئولیتهای او در خانواده و زندگی مشترک را بر عهده بگیرد. شما باید دستی یاریگر باشید و همسرتان نباید از فداکاریهای شما سوءاستفاده کند.
3. همسرتان همیشه از شما انتظار فداکاری دارد
ببینید آیا همسرتان فداکاریکردن شما در خانواده را بدیهی فرض کرده است یا خیر. اگر او منتظر یا طالب این فداکاریها از سوی شما باشد، خواهید دید که بیش از اندازه طلبکار است.
4. همسرتان به همراهِ شما فداکاری نمیکند
در شرایط ایدهآل باید تعادلی در تقسیم تمامی مسئولیتها، برنامهها و کارهای خانه میان زوجین وجود داشته باشد، اما گاهی فداکاریهای بیش از حد، نابرابری را میان دو نفر پررنگ میکند. ببینید آیا همسرتان به اندازۀ شما آماده و مشتاق فداکاری برای شادی و ارامش شما هست یا خیر.
5. برای حل تمامِ مشکلات همسرتان احساس مسئولیت میکنید
در یک رابطهای که فداکاری شما به حد افراط رسیده است، شاید در قبال تکتک مشکلات همسرتان و رفع آنها احساس مسئولیت داشته باشید (یعنی میدانید او هیچوقت بدون شما نمیتواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد).
۵ راه برای مدیریت فداکاری در ازدواج
فداکاریْ احتمال تداوم خوشبختی را افزایش میدهد. با فداکاری برای عشقتان بهنوعی ابراز علاقه میکنید و باعث میشوید احساس ارزشمندبودن و در اولویت قرارداشتن کند. اما نکتهای وجود دارد. اگر در فداکاریکردن افراط کنید، بهمرور خطر ازدستدادن «احساس هویت» و بهوجودآمدن «نارضایتی» را به جان میخرید.
بهاینترتیب، برای اینکه مطمئن شوید در «فداکاریکردن» نه افراط میکنید نه تفریط، راههایی را دنبال کنید:
1. احساس خوشبختی همسر خود را بسنجید
آمادگی برای فداکاری در ازدواج یعنی به همسرتان اهمیت میدهید. اگر او احساس عشق و توجه کند، واکنش متقابلی نشان میدهد. فداکاریها باید بااحساس خوشبختی همسرتان همراه شود وگرنه بیارزش خواهد بود.
2. احساس خوشبختی و اعتمادبهنفس خودتان را بسنجید
فداکاری برای دیگران احساس خوشایندی دارد. به لحظۀ قدردانی همسرتان وقتی بهجای در خانه نشستن در تعطیلات، پیشنهادِ مسافرت موردعلاقه او را میدهید، فکر کنید! اما در این فداکاریها آنقدر زیادهروی نکنید که ارزش و اعتمادبهنفس خودتان زیر سؤال رود.
3. تعادل و توازنِ رابطه را بسنجید
شاید در اوایل رابطه مشتاقانه فداکاری کردهاید، غافل از اینکه همسرتان به همان اندازه بخشنده نیست. این موضوع را میتوان طی گفتگوهایی صادقانه، درباره شیوۀ فداکاریِ مورد تأیید هر دو حل کنید.
4. میزان فداکاری و چیزهایی که فدا کردهاید را بررسی کنید
اگر تصمیمتان برای تمامِ کارهایی که میخواهید انجام دهید یا نمیخواهید انجام دهید را به بهانه فداکاری عوض کنید، ممکن است فداکاری مصنوعی و نمایشی جلوه کند.
5. ببینید به همه چیز آری میگویید یا خیر
اگر همیشه به خود میگویید «نه، نمیتوانم به او نه بگویم» یا «از همیشه در خدمت دیگران بودن خسته شدهام»، بدانید که درگیر افراط در فداکاری هستید.
جمعبندی
فداکاری یعنی ارزش مساوی قائلشدن برای نیازهای همسر و خود. فداکاری تأثیر بسیار مثبتی در زندگی مشترک دارد، حتی موارد سادۀ آن. اگر آیندهای بهتر برای خود و معشوقتان میخواهید، باید برای عشقِ خود مشتاقانه و صبورانه فداکاری کنید. درعینحال باید مراقب افراط در فداکاری نیز باشید، اگر از فداکاریهای خود خشمگینید، تمام مسئولیتهای همسر در زندگی مشترکتان بر دوش شماست، همیشه از شما انتظار فداکاری دارد، بهاندازه شما فداکاری نمیکند و اگر شما نباشید نمیتواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد، شما دچار افراط در فداکاری شدهاید.
منبع
این مطلب برگرفته از مقالۀ «How Important Is Sacrifice in a Relationship? Can It Be Too Much?» از وبگاه «marriage» است.