اهمیت بررسی باورها در مشاوره پیش از ازدواج

یکی از اهداف مشاوره پیش از ازدواج دستیابی به شناخت هرچه بیشتر از شریک عاطفی است تا در نتیجه این شناخت، طرفین بتوانند تصمیم هشیارانه‌ای در رابطه با ازدواجشان بگیرند. ازدواج تغییری اساسی در زندگی است که پیامدهای موفقیت و یا عدم موفقیت در آن می‌تواند بر جنبه های مختلف زندگی زوجین اثرگذار باشد.

از آنجا که باورها نقش غیرقابل انکاری در رفتارهای ما دارند، بررسی باورهای مرتبط با ازدواج اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. رفتارهای ما حاصل پردازش ذهن ماست.  در پردازش ذهنی و تفسیر اطلاعات ورودی به ذهن، آنچه بدان باور داریم نقش اساسی دارد. در واقع ما اطلاعات را با باورهایمان می‌سنجیم و بر آن‌ها برچسب درست و غلط، دوست داشتنی یا دوست نداشتنی و... می‌زنیم. اگر می‌گوییم من باور دارم که زن و شوهر باید بهترین دوست یکدیگر باشند، یعنی من چنین ازدواجی را درست و موفق می‌دانم و اگر رفتاری خلاف آن ببینم آن ازدواج را نادرست و شکست‌ خورده ارزیابی می‌کنم.

تفاوت باورها منجر به تفاوت در برداشت و تفسیرهای ما از دنیای واقعی و تفاوت در انتظارات و منشا اختلاف و ناکامی می‌شود. برای مثال اگر زن یا مرد باور داشته باشند که در زندگی مشترک همسران باید هرکاری را با یکدیگر انجام دهند، ولی فرد مقابل باور داشته باشد که گذراندن زمانی بدون حضور همسر موجب افزایش کیفیت زندگی می‌شود، در این ازدواج پتانسیل اختلاف و سوبرداشت و نارضایتی زیاد خواهد بود. انتظارات بسیار متفاوت ناشی از باورهای متفاوت و مخرب، ناسازگاری‌های عمیق را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر تفاوت باورها، داشتن باورهای مخرب درباره چیستی ازدواج و راهکارهای داشتن ازدواج موفق نیز منجر به نارضایتی و انتظارات غیرواقع‌بینانه و شکست ازدواج خواهد شد.

برخی افراد باور دارند که ازدواج نشانه موفقیت است و ازدواج موقعیتی است که به آن‌ها ارزش می‌دهد. این افراد دائما در اضطراب خواهند بود و احتمال اینکه شریک عاطفی نامناسبی را انتخاب کنند بسیار است. اینکه ازدواج را چه بدانیم، از ازدواج چه انتظارات و توقعاتی داشته باشیم، حائز اهمیت و تعیین کننده شکست یا موفقیت در ازدواج است.

آرنولد لازاروس در بخشی از کتاب خود چنین نوشته: «بدیهی است انتظاراتی (هم آشکار و هم پنهان) که اشخاص وارد ازدواجشان می‌کنند، تاثیری بسیار عمیق دارد. بیشتر اوقات علی رغم شکایت‌های خاصی که یک زوج ممکن است مطرح کنند، مطلب اصلی این است: این ارتباط آنچه را امید و انتظار داشتم برایم مهیا نمی‌کند».

بسیاری از افراد باور دارند که عشق رمانتیک می‌تواند به ازدواجی خوب منجر شود. مردان و زنانی که توقع دارند ازدواجشان استمراری از همان احساس و عشق آتشین اولیه باشد، دچار ناامیدی شدیدی می‌شوند. زیرا فروکش کردن هیجانات عاشقانه پس از ازدواج و در گذر زمان اجتناب ناپذیر است. آن‌هایی که با باور «عشق رمانتیک می‌تواند به ازدواجی خوب منجر شود». قدم در این راه می‌گذارند به شدت ناکام شده و در روال عادی زندگی گرمای شعله محبت زناشویی موجب رضایتشان نمی‌شود. بررسی باورهای زن و مرد درباره ازدواج و باید نبایدهای ازدواج موفق، کمک می‌کند ایشان با انتظارات واقع‌بینانه زندگی مشترک خود را آغاز و برای تداوم آن تلاش کنند.

نویسنده:

سیده زهرا انجام، کارشناسی ارشد روانشناسی و سوپروایزر رویکرد واقعیت درمانی.